Kan je door bruto meer te verdienen netto minder overhouden? Het is een belangrijk vraagstuk voor werknemers die opslag aangeboden krijgen of overwegen om zelf bij hun baas aan te kloppen met een wens naar meer loon. Jobat.be polste bij Koenraad Tranchet die als fiscaaltechnisch docent en analist dag in dag uit bezig is met deze materie.
De zogenoemde achteruitgang van je netto-inkomen na een promotie noemen we de promotieval. “De promotieval is een wetenschappelijk feit: op het wettelijke minimumloon van 1.600 euro bruto wordt amper 5,5 procent afgehouden. Op de volgende marge van 1.000 euro wordt er gemiddeld 74,4 procent afgeroomd”, zegt Koenraad Tranchet. “Van deze fictieve 1.000 euro bruto opslag hou je dus 256 euro netto over, maar daar zitten de patronale bijdragen (sociale bijdragen op het loon, red.) nog niet eens in vervat. Er blijft dus heel weinig van over. België is wereldkampioen in het belasten van opslag”, foetert hij. Lees hier welke factoren bepalen hoeveel je overhoudt van je loon.
De laagste lonen worden het meest belast bij loonopslag.
Koenraad Tranchet, Fiscaaltechnisch docent
Verkeerde perceptie
Volgens Tranchet leeft bovendien een verkeerde perceptie als het gaat om loonopslag, wanneer je de lagere en de hogere lonen met elkaar vergelijkt. “De meeste mensen denken dat een opslag bij een hoog loon meer zal belast worden dan bij een laag loon en zeker als je in een hogere schijf komt. Door de vele fiscale koterijen die zijn ingebouwd is het net andersom. De laagste lonen worden het meest belast bij loonopslag. De laatste 15 jaar hebben de diverse regeringen via fiscale en andere ingrepen geprobeerd de laagste lonen extra netto te laten genereren. Dat is heel nobel maar het zorgt anderzijds voor een zwaar neveneffect.”
“De toegekende sociale (minder RSZ) en fiscale werkbonussen worden naarmate het loon stijgt sterk afgebouwd. En een afbouw van een voordeel resulteert in het extra afromen van een eventuele opslag. Dan mogen we niet vergeten dat bij de lage inkomens een opslag invloed kan hebben op sociale tegemoetkomingen. Ik denk hierbij aan kinderopvangkosten, studietoelagen en de huurprijs van een sociale woning. Maar de lijst is echter langer dan dit. De promotieval bij de lagere lonen kan zo om fiscale en sociale redenen tot 100 procent of meer oplopen.” Lees hier hoeveel RSZ jij betaalt.
Een vaak gehoorde theorie is: als je met je loonopslag in een hogere belastingschijf terechtkomt en zo meer belastingen moet betalen, dan kun je bruto meer en netto minder overhouden bij inkomsten uit arbeid. Tranchet schept duidelijkheid. “Dat is een mythe. Een mythe die komt van de loonberekening op het einde van de maand. Krijg je een loonherziening of minieme opslag, dan kan je in een ander barema van de bedrijfsvoorheffing belanden en effectief netto minder overhouden in die maand. Maar dat gaat over een voorschot, dat in je belastingaanslag wordt geregulariseerd. Dat extra stukje bedrijfsvoorheffing resulteert dan in minder bijbetalen of meer terugkrijgen van de belastingen. Elke belastingschijf wordt namelijk apart berekend en enkel het deel dat in die hogere schijf komt, wordt aan dat tarief belast.”
Tranchet is formeel in zijn besluit. “Extra loon zal altijd meer netto opleveren. Opslag is dus altijd goed, maar wat je eraan overhoudt op het einde van de maand is vaak niet vet. Dat bewijst de promotieval en dat is een jammerlijke zaak. Maar opslag weigeren doe je gewoon niet. Anders kom je in situaties waarbij mensen bewust niet te veel willen verdienen, omwille van hun sociale voorzieningen. Daar willen we toch ook niet naartoe. Ik begrijp de dag van vandaag heel goed dat mensen voorstander zijn van loonoptimalisatie onder de vorm van extralegale voordelen, om zoveel mogelijk netto over te houden. Maar dat wil daarom niet zeggen dat er niets moet gedaan worden aan die enorme promotieval bij alle inkomensgroepen. Werken moet altijd lonen, ongeacht wat je inkomen is.” Bereken hier hoeveel er netto van jouw loon moet overblijven.